Het onmisbare fundament van schoolveiligheid: onderwijsondersteunend personeel

Door hun laagdrempelige contact tijdens pauzes en informele momenten hebben zij een unieke positie om signalen op te merken. Denk aan rondhangen met onbekenden, plotseling veel cashgeld of gewelddadigheid. Uit mijn promotieonderzoek blijkt zelfs dat onderwijsondersteunend personeel vaak eerder signalen herkent dan docenten. Daarnaast staan zij regelmatig in de frontlinie bij acute incidenten, waardoor hun rol onmisbaar is voor een veilige schoolomgeving.

De noodzaak van trainingen en protocollen.
Helaas ontbreekt het deze doelgroep vaak nog aan gerichte training en protocollen om signalen daadkrachtig om te zetten in actie. Door te investeren in bewustwording, kennis en handelingsvaardigheden kunnen we ervoor zorgen dat signalen via onderwijsondersteunend personeel, zoals conciërges, op de juiste plek terechtkomen, bijvoorbeeld bij de schoolleiding of het zorgteam. Zo voorkomen we handelingsverlegenheid, kunnen we eerder ingrijpen wanneer een leerling dreigt af te glijden, en dragen we bij aan een veilige schoolomgeving.

Goede protocollen zijn hierbij van belang: niet als een bureaucratisch document, maar als een praktisch en toepasbaar document dat duidelijkheid schept over verantwoordelijkheden. Dit geeft medewerkers de handvatten en het vertrouwen om effectief te handelen en samen te werken.

Praktijkvoorbeeld: Training bij een scholengroep
Afgelopen woensdag mocht ik een training verzorgen voor conciërges en ander onderwijsondersteunend personeel van de 16 scholen binnen de scholengemeenschap. Tijdens de training stonden de volgende thema’s centraal:

– Signaleren: Hoe herken je de eerste tekenen van betrokkenheid bij criminaliteit?
– Melden: Hoe meld je signalen op de juiste manier bij de juiste persoon?
– Samenwerking: Hoe bouw je vertrouwen op in de samenwerking?
– Zelfzorg: Hoe zorg je goed voor jezelf na ingrijpende incidenten?

Wat opviel, was dat zij signalen haarscherp in de gaten hebben, maar niet altijd precies weten wat hun rol is en wat er van hen wordt verwacht. Het uitwisselen van ervaringen bleek daarnaast enorm waardevol, niet alleen over trends en casuïstiek, maar ook over persoonlijke ervaringen met incidenten en de impact die deze op hen hebben.

In januari vindt een tweede training plaats, zodat we nóg meer medewerkers kunnen ondersteunen in hun belangrijke taak.