Verwijderen van school bij criminaliteit: balans tussen veiligheid en zorg

Het komt regelmatig voor dat leerlingen na betrokkenheid bij criminele activiteiten van school worden verwijderd, vaak zonder dat direct een passende plek of ondersteuning beschikbaar is. Dit roept de vraag op hoe we deze leerlingen kunnen ondersteunen en tegelijk de schoolveiligheid waarborgen.

Wanneer kan verwijdering een oplossing zijn?
Het verwijderen van een leerling kan in sommige gevallen noodzakelijk zijn. Bijvoorbeeld:
– Bij een breder netwerk op school: Als een leerling deel uitmaakt van een groep die crimineel gedrag stimuleert, is het lastig om binnen de school los te komen.
– Bij een belastende reputatie: Een leerling met een reputatie als bijvoorbeeld drugsdealer kan blijvend benaderd worden voor criminele activiteiten.
– Bij gevaar voor anderen: Als een leerling een risico vormt voor anderen, zoals bij het veelvuldig ronselen van medeleerlingen, kan verwijdering noodzakelijk zijn.

Wat is de impact op de leerling?
Daarentegen is het belangrijk kritisch te kijken naar de gevolgen van verwijdering:
– Een veilige omgeving biedt kansen: Leerlingen leren vaak het meeste van fouten binnen een veilige en vertrouwde omgeving.
– Dader én slachtoffer: Veel jongeren vertonen een overlap tussen daderschap en slachtofferschap. Het weghalen van de leerling kan ook hun persoonlijke ontwikkeling en herstel belemmeren.

De vraag moet altijd zijn: Wat is in het beste belang van de leerling én de school?

Samen werken aan een passende oplossing
Vanuit de Wet Veiligheid op School hebben scholen de taak om risicogedrag te signaleren en een veilige leeromgeving te waarborgen. Dit kan betekenen dat externe hulp wordt ingeschakeld of, in ernstige gevallen, een leerling wordt verwijderd om de veiligheid van anderen te beschermen.

Wanneer een leerling wordt verwijderd, schrijft de Wet Passend Onderwijs voor dat scholen samen een passende plek vinden waar de leerling de juiste ondersteuning krijgt. Dit vereist samenwerking tussen scholen en hun netwerkpartners. Scholen kunnen elkaar ondersteunen door verantwoordelijkheid te delen en leerlingen over te nemen wanneer nodig.

Een passende plek is niet alleen een fysieke locatie, maar een omgeving waar de leerling zich gesteund en gezien voelt. Hoewel tussenvoorzieningen soms tijdelijk nodig zijn, is het belangrijk altijd te streven naar een duurzame oplossing.

Passende ondersteuning als voorwaarde voor verwijdering
Verwijdering van school moet mijns inziens een uiterste maatregel blijven, altijd in combinatie met passende ondersteuning. Signalering, een veilige cultuur en samenwerking vormen de basis voor schoolveiligheid en het perspectief van leerlingen.